ايران - BBC فارسی - آغاز دور تازه مذاکرات ایران و ۱+۵ در وین
دور تازه مذاکرات ایران و شش قدرت جهانی امروز (سه شنبه ۱۹ فروردین، ۸ مارس) در وین پایتخت اتریش به ریاست محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا آغاز شده است.
قرار است در این مذاکرات با حل مسائل موجود، زمینه برای تدوین پیشنویس توافقنامه نهایی ایران و ۱+۵ در اردیبهشتماه فراهم شود.
در پایان آخرین دور گفتگوهای کارشناسی (مرحله سوم از فاز سوم) که چهاردهم فروردین آغاز شد و دیروز به پایان رسید هم کشورهای غربی و هم ایران از پیشرفت مذاکرات اظهار رضایت کردند.
دیشب هم محمد جواد ظریف در یک شام کاری با کاترین اشتون در وین درباره "چارچوب" از سرگیری گفتگوها و "اهمیت احترام متقابل و موضع برابر" گفتگو کرد.
آقای طریف امروز در فیس بوک خود نوشت: "صبح سه شنبه است و تا یکی دو ساعت دیگر مذاکرات با ۱+۵ در مقر ملل متحد در وین شروع میشود."
وزیر خارجه ایران این دور از مذاکرات را "احتمالا آخرین دور مرور موضوعات مهم" دانست: "از دور بعد نگارش مشترک توافق نهایی را آغاز خواهیم کرد که کاری پیچیده، دشوار و کم سرعت خواهد بود."
به گفته کارشناسان این دور از گفتگوها چه از نظر سیاسی و چه از نظر فنی حساستر و پیچیدهتر خواهد بود و پیشرفت مذاکرات نشان خواهد دو طرف چقدر به حل مسئله تمایل دارند.
قرار است در این مذاکرات دو روزه زمینه برای اینکه توافق موقت و شش ماهه ایران و ۱+۵ نهایی و دائمی شود فراهم آید.
این توافق آذرماه سال گذشته حاصل شد و مهلت ۲۹ تیر ماه به پایان میرسد هر چند طرفین گفتهاند امکان تمدید آن وجود دارد.
پیش از آغاز مذاکرات، اظهار نظر مقامات ایرانی و غربی با خوشبینی همراه بوده و به نظر میرسد زمینه برای توافق وجود داشته باشد.
محمد جواد ظریف گفته است "نشانههایی از تفاهمی که حقوق ملت ایران را محترم بشمارد" وجود دارد.
کاترین اشتون هم دور قبلی گفتگوها را "اساسی و مفید" توصیف کرده بود.
آقای ظریف پیش از ورود به کنسولگری ایران در وین برای شام دیشب با کاترین اشتون
آمریکا هم درباره موفقیت این دور از مذاکرات خوش بین است و یکی از مقامات ارشد دولت امریکا که در گفتگوهای کارشناسی شرکت داشته روز جمعه گفت "کاملا متقاعد شده" که که این توافق حاصل خواهد شد و دو طرف نوشتن پیشنویس توافقنامه نهایی را اردیبهشت (می) آغاز کنند.
با این حال این مقام آمریکایی گفت "مسئله اصلی این نیست که آیا می توان کلمات را روی کاغذ آورد و پیش نویس را آماده کرد، مسئله اصلی تصمیمهای مهمی است که ایران باید بگیرد و بعضی از آنها بسیار دشوار هستند."
براساس توافق نامه "ژنو" ایران برخی از فعالیت های هستهایش را متوقف یا کند کرد و در عوض از تحریمهای اقتصادی علیه این کشور تاحدی کاسته شد.
حال قدرتهای جهانی میخواهند با ایران به توافقی دائم یا دستکم درازمدت برسند؛ به نحوی که امکان ساخت بمب اتمی برای ایران تقریبا ناممکن و ردیابی چنین فعالیتی برای کشورهای غربی آسان باشد.
این اقدامات می تواند شامل کاهش تعداد سانتریفیوژها، امکان بازرسی بیشتر و تغییر در نحوه کار نیروگاه آب سنگین اراک باشد.
به گفته دیپلماتها یکی از موضوعات حساس در این گفتگوها، تمایل ایران به تحقیقات و ساخت سانتریفیوژ سریعتر است، فعالیتی که ۱+۵ در توافق ژنو با ادامه آن موافقت کرده بود.
کارشناسان معتقدند این مذاکرات در تعیین سرنوشت دولت حسن روحانی رییس جمهور ایران اهمیت حیاتی دارد.
توافق با قدرتهای جهانی باید به نحوی باشد که تندروها نتوانند او را به امتیاز دادن به غرب متهم کنند اما از سوی دیگر حفظ زیرساختهای هستهای متقاعد کردن آمریکا و نمایندگان کنگره آن را دشوار خواهد کرد بخصوص اینکه اسرائیل نیز از تمام اهرمهای سیاسی برای جلوگیری از آن استفاده خواهد کرد.
ریاست این دور از مذاکرات به عهده آقای ظریف و خانم اشتون است.
نکته دیگری که بر دشواری مذاکرات فعلی اضافه کرده بحران غرب و روسیه بر سر اوکراین و شبه جزیره کریمه است که ممکن است بر روند مذاکرات تاثیر بگذارد.
سرگی ریابکوف مذاکره کننده ارشد روسیه ماه گذشته گفت روسیه ممکن است موضوع خود را در مسئله هسته ای ایران تغییر دهد.
آقای ریابکوف گفت روسیه قصد ندارد از موضوع ایران برای کسب امتیاز استفاده کند "اما اگر مجبور به این کار شود، اقدامات متقابل را صورت خواهد داد."
در پایان دو روز گفتگوها، مذاکرهکنندگان به کشورهای خود باز می گردند تا نتیجه آن را با مقامهای ارشد درمیان بگذارند و در صورت تایید، تدوین پیش نویس توافق نامه نهایی اردیبهشت ماه آغاز خواهد شد.